Buyer Group Grondstromen: samen slimmer werken met waardevolle grond
Sinds de oprichting van de Buyer Group Grondstromen anderhalf jaar geleden, werken steeds meer partijen samen aan hoogwaardig gebruik van grondstromen. Denk hierbij aan klei gebruiken, die vrijkomt bij ruimte maken voor de rivier, om een dijk te versterken in hetzelfde gebied. Wat kreeg deze samenwerking tussen publieke opdrachtgevers en marktpartijen in deze periode voor elkaar? En wat zijn hun ambities voor komende periode?
Grondstromen hergebruiken in nieuwe projecten
Grondstromen zijn een van de grootste materiaalstromen binnen de Grond-, Weg- en Waterbouw. Het is belangrijk om deze grondstromen hoogwaardig te gebruiken. Ook omdat Nederland voor grote uitdagingen staat – denk aan voldoende woningen bouwen, aanleggen van nieuwe wegen en het ophogen van dijken. Allemaal werkzaamheden waar grond voor nodig is.
Maar veel vrijgekomen grondstromen voert Nederland nog laagwaardig af. Het verdwijnt in een depot of wordt gebruikt om plassen minder diep te maken. Deze vrijgekomen grond wordt dus nog niet hergebruikt in nieuwe projecten. Zonde, want door grond hoogwaardig te gebruiken zijn er minder nieuwe grondstoffen nodig, besparen we veel geld en verkleinen we CO2-emmissies. Ook voorkomen we zo dat sommige grondstromen zeldzaam worden.
Toepasbare instrumenten
In de Buyer Group werken gemeenten, provincies, waterschappen en Rijkswaterstaat aan een gezamenlijk doel: bijdragen aan hoogwaardig, circulair en kostenbewust werken met grond. Hoogwaardig betekent grond hergebruiken zodat de fysische, chemische en biologische waarde hetzelfde blijven. Hiervoor ontwikkelt de Buyer Group een werkwijze en praktisch toepasbare instrumenten zoals een marktvisie en inkoopstrategie voor grondstromen. Deze zijn bedoeld voor inkopende -en marktpartijen om beter samen te werken. De instrumenten ontwikkelt de Buyer Group samen met marktpartijen, die in een klankbordgroep zitten.
Erkenning voor de Buyer Group
Harry Hofman, regisseur hoogwaardig gebruik grondstromen Rijkswaterstaat namens de Buyer Group, ziet dat de aanpak steeds meer impact heeft: ‘We werken steeds vaker projectoverstijgend. We kijken niet meer per project naar een grondstroom, maar pakken het breder aan. Zowel markt als overheid trekken hierin meer samen op.’
De Buyer Group Grondstromen was ook een van de drie genomineerden voor de Infra Tech Innovatieprijs 2024 in de categorie duurzame samenwerking. Volgens de jury gaat het om een bijzondere samenwerking tussen partijen die elkaar niet vaak vinden. Hofman: ‘Een mooie erkenning voor het werk van de Buyer Group. Ook al hebben we de prijs niet werd gewonnen, de nominatie draagt wel bij aan de bekendheid van het werk van de Buyer Group.’
Hoogwaardig gebruik in de praktijk
Door op een andere manier te werken, kun je grond hoogwaardig gebruiken. In diverse projecten is hier in de praktijk ervaring mee opgedaan. Zoals het project de Meanderende Maas. Hier werken tien overheden en Boskalis Nederland samen aan dijkversterking en gebiedsontwikkeling tussen Ravenstein en Lith. In het project versterken ze zesentwintig kilometer dijk en geven tegelijkertijd meer ruimte aan rivier de Maas. De grond die vrijkomt, gebruiken ze in het eigen project. De deelnemers maakten gebiedsgericht beleid en hebben een bodemkwaliteitskaart gemaakt. Zo kunnen ze grond lokaal weer hoogwaardig inzetten, door de vrijkomende klei bijvoorbeeld in de dijk te gebruiken.
Een ander voorbeeld is het project Grip op Grond van de Provincie Fryslân. Samen met gemeenten en waterschappen uit de provincie brengen zij vraag en aanbod van grondstromen uit verschillende projecten bij elkaar. Met als doel om deze weer hoogwaardig in te zetten op een andere locatie. Ook de gemeente Lelystad werkt met het ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening aan een grondkalender waar grondstoffen uit verschillende projecten op elkaar afgestemd worden.
Ook ontstaan er lokale Buyer Groups in Overijssel en Gelderland. In deze lokale Buyer Groups werken markt en overheid samen om slimmer te werken met waardevolle grond.
De toekomst: circulaire grond als norm
De komende tijd wil de Buyer Group zich nog meer inzetten om van hoogwaardig gebruik van grond de norm te maken. Want: grond en bagger zijn geen afval, maar waardevolle grondstoffen.
Meer weten? Volg de LinkedIn-pagina van de Buyer Group Grondstromen